Wierzący, średnio praktykujący

Badaniem liczby „dominicantes” i „communicantes” w Polsce zajmuje się Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego. Co roku w każdej parafii (ostatnio w październiku 2014) odbywa się liczenie wiernych uczestniczących w mszy świętej i przyjmujących komunię.

Wskaźnik dominicantes to odsetek przybyłych na nabożeństwo w stosunku do ogólnej liczby zobowiązanych. W badaniach przyjęto założenie, że wierni to ok 96 procent polskiego społeczeństwa (różnice w stosunku do badań GUS wynikają z zastosowanej metodologii - przyp. red.) Zobowiązanych do udziału w mszy jest 82 procent wiernych, pozostałe 18 procent to dzieci do lat 7, chorzy i starsi). Drugi wskaźnik religijności - communicantes oznacza natomiast liczbę wiernych, którzy przystępują do komunii świętej.

2 miliony mniej

W 2013 roku wskaźnik dominicantes wynosił dla całej Polski 39,1 procent (w 2012 i 2011 było to 40 procent). Wskaźnik communicantes w 2013 wynosił 16,3 procent (2012 - 16,2, 2011- 16,1). Jak piszą autorzy badań z ISKK, od początku lat 90. obserwuje się z roku na rok niewielki, ale systematyczny spadek wskaźnika dominicantes. Oznacza to, że coraz mniej Polaków uczęszcza regularnie na niedzielną mszę świętą. W 2013 roku wskaźnik ten, po raz pierwszy od roku 1980, spadł poniżej 40 procent. Spadek dotyczy niemal równomiernie wszystkich diecezji w Polsce. W ciągu ostatnich 10 lat grupa osób praktykujących regularnie zmniejszyła się o niemal 2 miliony osób. Natomiast z prowadzonych od 1980 roku badań wynika, że rośnie wskaźnik communicantes, czyli osób przystępujących do komunii świętej.

Region średnio gorliwych

W diecezji toruńskiej wskaźnik dominicantes wyniósł 36,6, communicantes - 16,0. W bydgoskiej odpowiednio 36,5 i 16,2 procent, a we włocławskiej - 35,3 i 13,6 procent.
Najbardziej gorliwi okazali się wierni z diecezji tarnowskiej (wskaźniki 69 i 23,7 procent) oraz rzeszowskiej i przemyskiej. Najmniej wiernych uczestniczy w mszy w diecezji szczecińsko-kamieńskiej (wskaźniki 24,3 i 10,9 procent) oraz koszalińsko-kołobrzeskiej i łódzkiej. Potwierdza to tradycyjne przekonanie o większej religijności mieszkańców południowo-wschodniej niż północno-zachodniej Polski.

Autorzy z ISKK dostrzegają także zmiany wynikające z nowego stylu świętowania niedzieli. Chociaż 80 procent wiernych przychodzi do kościoła przed południem, to jednak wzrasta liczba tych, którzy uczestniczą w nabożeństwach po południu i wieczorem.