Pięć dni z muzyką (i nie tylko) tradycyjną i ludową, czyli V Ethniesy w bydgoskim MCK

Ethniesy - początkowo jednodniowy przegląd, dziś to Festiwal Muzyki Tradycyjnej i Ludowej, który jest największym takim wydarzeń muzycznym i jednocześnie jedynym w naszym regionie. Na dodatek to pierwszy taki festiwal po zimowej przerwie, który ma nas obudzić, by radować się, tańczyć, szaleć, poznawać, wzruszać!

Jak przyznaje pomysłodawczyni i dyrektorka festiwalu Dominika Kiss-Orska z MCK, każdy z pięciu dni jubileuszowych V Ethniesy’ów zapowiada się wyjątkowo, ale największym hitem będzie koncert Nowe Brzmienie Bieszczad [23.03. godz. 19].

- Na scenie MCK-a zagrają razem cztery bieszczadzkie zespoły: Matragona, Tołhaje, Angela Gaber+Trio i Widymo, które postanowiły szerszemu gronu odbiorców zaprezentować muzykę Bieszczad i nagrali płytę pod tym samy tytułem co koncert u nas, będący ich pierwszym wspólnym występem scenicznym w Polsce - zapowiada Dominika Kiss-Orska, która w bieszczadzkich mediach - w związku z tym wydarzeniem - została już ochrzczona Sanoczanką.

A skoro mowa o Sanoku - z tego miasta pochodzi też Sylwester Stabryła. Artysta - na godzinę przed czwartkowym koncertowym hitem - w foyer MCK otworzy malarską wystawę portretów - głównie kobiet.
- Zaprosiliśmy Sylwestra na festiwal, aby pokazać, że sztuka, która dzieje się w Bieszczadach, ma także współczesne, światowe oblicze. Nowoczesne malarstwo Sylwestra Stabryły będzie kontrastować z tradycyjną muzyką Bieszczad - wyjaśnia Dominika Kiss-Orska.

V Ethniesy to jednak nie tylko Bieszczady. Pierwszego dnia festiwalu (22 bm. 20.00, 30 zł) posłuchamy folku miejskiego Warszawskiej Orkiestry Sentymentalnej, która zabierze nas w muzyczną podróż do czarownych melodii dwudziestolecia międzywojennego, wykonując utwory m.in. z repertuaru Adama Astona, Wiery Gran, Mieczysława Fogga i innych gwiazd teatralnych, kabaretowych czy filmowych.

Bardzo się cieszę, że bydgoszczanie i nie tylko chcą słuchać muzyki ludowej. Podczas dotychczasowych edycji festiwalu Ethniesy sprecyzował się główny nurt tego wydarzenia - jest to polska muzyka tradycyjna, w której przenika się bardzo wiele kultur, również tych z zewnątrz. Daje to nam ogromne bogactwo, z którego należy czerpać, do czego serdecznie zachęcam.
Dominika Kiss-Orska z MCK, pomysłodawczyni i dyrektorka festiwalu

Piątek (24.03. o 19.00, 30 zł) będzie prawdziwym miksem muzycznym. Najpierw w miły nastrój wprowadzą przedwojenne pieśni miłosne w języku jidysz, zebrane na płycie „Libelid", opracowane i wykonywane przez Olę Bilińską, która następnego dnia festiwalu poprowadzi też warsztaty dla dzieci, ale o tym więcej za chwilę.

Wracając do piątkowego koncertu, tradycyjne polskie pieśni z ustnych i pisemnych podań, zebranych z różnych wsi naszego kraju, zaśpiewa a cappella Adam Strug. Jak zdradziła nam dyrektorka festiwalu, pieśni te mają różnorodny charakter - od sentymentalnego po taneczny.

Bardzo tanecznie zrobi się podczas występu grupy Lautari, która jako Dżezbandyta porwie wszystkich do tańca! - Muzykę, jaką wykonuje Lautari, najlepiej odbiera się poprzez ciało, dlatego taniec jest tu idealną propozycją. Podczas koncertu będzie para tancerzy, która nauczy nas tańczyć. Także Jacek Hałas [współtwórca grupy Lautari, muzyk - akordeon, lira korbowa, śpiewak, tancerz, kompozytor, plastyk - przyp. red.] wcieli się w rolę wodzireja, który pokaże, m.in., co to znaczy chodzony - zapowiada Dominika Kiss-Orska, zapewniając, że przestrzeni do tańczenia w piątkowy wieczór nikomu nie zabraknie, bo krzesełka z widowni sali widowiskowo-kinowej zostaną zabrane.

Sobota będzie ostatnim dniem koncertowym. Dwudziestotrzyletnia Zofia Bernad wraz ze swoją siostrą Anastazją zaprezentuje Tradycyjne Pieśni Lubelszczyzny, które są również różnorodne emocjonalnie - od smutnych po wesołe. - Siostry, które są córkami założyciela Fundacji Muzyka Kresów, wystąpią wraz z muzykami. Myślę, że będzie to coś bardzo rzewnego i pięknego. Warto zapoznać się z tym, co ma nam do zaoferowania Lubelszczyzna - zachęca pomysłodawczyni festiwalu Ethniesy.
Podczas sobotniego koncertu wystąpi także Kurpianka Genowefa Lenarcik.

- Genowefę Lenarcik odkrył multiinstrumentalista Raphael Rogiński, razem stworzyli projekt „Żywizna" (po kurpiowsku „natura”). Ten duet widziałam na festiwalu muzyki świata Ethno Port Poznań. Pani Genowefa - w złocistej tunice i burzy rudych włosów - porywa tłumy, opowiadając o swoim życiu i śpiewając przy gitarowym akompaniamencie Rogińskiego - mówi Dominika Kiss-Orska. Warto dodać, że Genowefa Lenarcik wykona śpiew leśny, którego będzie też nauczać chętnych na niedzielnych warsztatach (26 bm. o godz. 10.00, koszt 60 zł zapisy mailem).

Trzecim wykonawcą sobotniego koncertu będzie Janusz Prusinowski Kompania - których znakiem rozpoznawczym jest oryginalne łączenie muzyki i tańca, archaiczności ze współczesnością, do tego z dużą dawką improwizacji. Przypomnijmy, Janusz Prusinowski Kompania był już zapraszany na ubiegłoroczny festiwal Ethniesy, ale ostatecznie nie wystąpił z powodu kontuzji. Stąd też w tym roku jest wyczekiwanym gościem.

Nowością jubileuszowego Ethniesy'ów będzie akcent teatralny, bowiem festiwal zakończy niedzielny spektakl „Kroniki sejneńskie”, przygotowany przez teatr młodzieżowy, działający przy Ośrodku w Sejnach. - To piękny, subtelny przekaz dotyczący różnic kulturowych, które budują tożsamość ludzi mieszkających w Sejnach i okolicach. „Kroniki sejneńskie” były pokazywane, m.in., przez dwa tygodnie w Teatrze La MaMa w Nowym Jorku. To spektakl dla młodzieży i dzieci, wstęp wolny. Serdecznie zapraszamy - poleca Dominika Kiss-Orska.

Warto dodać, że podczas wszystkich wyżej wymienionych koncertów festiwalu Ethniesy na miejscu, czyli w MCK będą obecne studentki animacji społeczno-kulturowej UKW, której zajmą się dziećmi, by dorośli mogli dać się porwać muzyce, bez obaw, że pociechy w tym czasie będą się nudzić.

Dzieci z pewnością nie będą się też nudzić podczas sobotnich warsztatów śpiewu, które jak już wspomnieliśmy poprowadzi Ola Bilińska. - Na scenie MCK będziemy się uczyć w języku jidysz jednej z miłosnych piosenek żydowskich z „Libelid", podobnie jak w zeszłym roku była to nauka kołysanki z płyty „Berjozkele". Na bezpłatne warsztaty zapraszamy dzieci do lat 12 wraz z rodzicami - zachęca Dominika Kiss-Orska, do której należy zgłosić się mailowo pod adresem: [email protected].

Pod ten sam adres mailowy powinni zgłosić się dorośli, chętni do nauki śpiewu leśnego z Genowefą Lenarcik (koszt warsztatu: 60 zł). Na czym polega leśny śpiew? - Genowefa Lenarcik jest córką wielkiego przedstawiciela folkloru Kurpiów, Stanisława Brzozowego, który uczył ją i jej siostry śpiewu leśnego. Wychodzili do lasu i śpiewali tam wraz z wiatrem, ptakami, szumem drzew. To jest bardzo naturalna, pierwotna chęć współdziałania i współtworzenia z naturą - wyjaśnia nam Dominika Kiss-Orska.

PROGRAM V FESTIWALU ETHNIESY:
22.03. (środa), godz. 20.00 - koncert Warszawska Orkiestra Sentymentalna, sala MCK wstęp: 30 zł
23.03. (czwartek), godz. 18.00 - wernisaż wystawy malarstwa Sylwestra Stabryły, foyer MCK, wstęp wolny. Wystawa czynna do 14 kwietnia.
23.03. (czwartek), godz. 19.00 - koncert PREMIERA Nowe Brzmienie Bieszczad: Matragona/Tołhaje/Angela Gaber+Trio/ Widymo, sala widowiskowo-kinowa, wstęp: 30 zł
24.03. (piątek), godz. 19.00 - koncert Libelid, Adam Strug (a capella) pieśni tradycyjne, Dżezbandyta, sala widowiskowo-kinowa, wstęp: 30 zł
25.03. (sobota), godz. 19.00 - koncert Zofia Bernad - Tradycyjne Pieśni Lubelszczyzny, Żywizna - duet gitarzysty Raphaela Rogińskiego i Genowefy Lenarcik, Janusz Prusinowski Kompania, sala widowiskowo-kinowa, wstęp: 30 zł
26.03. (niedziela), godz. 16.00 - spektakl „Kroniki sejneńskie”, sala widowiskowo-kinowa, wstęp wolny

WARSZTATY:
25.03. (sobota) godz.11.00 - warsztaty dla dzieci z Olą Bilińską (Libelid), sala kinowo-widowiskowa MCK. Wstęp wolny, zapisy: [email protected]

26.03. (niedziela) 10.00 -12.00 - warsztaty ze śpiewu leśnego z Genowefą Lenarcik (Żywizna), salonik secesyjny MCK. Wstęp: 60 zł, zapisy: [email protected]

BILETY:
Dostępne w kasie MCK (ul. Marcinkowskiego 12). Na każdy koncert danego dnia - od 22.03 do 25.03 – bilet kosztuje 30 zł. Karnet na 4 dni koncertów – 100 zł.
26.03. (niedz.) - spektakl Kroniki Sejneńskie – wstęp wolny
Warsztaty z Olą Bilińską – wstęp wolny
Warsztaty z Genowefą Lenarcik - 60 zł (karnet nie obejmuje tej kwoty).

Uwaga, dla Czytelników Expressu Bydgoskiego będziemy mieć zaproszenia na festiwal Ethniesy, szczegóły już wkrótce - śledźcie nasze publikacje.