Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Fordoński Żyd, który został mormonem

Aleksander Gotowicz
Morris Rosenbaum - fordoński Żyd, mąż dwóch żon, ojciec dwadzieściorga dzieci,
Morris Rosenbaum - fordoński Żyd, mąż dwóch żon, ojciec dwadzieściorga dzieci, Archiwum Expressu Bydgoskiego
W cyklu „Historie fordońskie” - o urodzonym w naszej dzielnicy wybitnym kaznodziei, Morrisie D. Rosenbaumie, pisze doktor Aleksander Gotowicz, członek stowarzyszeń „Razem dla Fordonu” oraz Bydgoski Wyszogród.

Morris Dawid Rosenbaum urodził się w Fordonie 11.07.1831 r. jako syn Dawida i Sary. Dzieciństwo i lata młodzieńcze spędził w rodzinnym mieście, tutaj też uczęszczał do szkoły. W 1850 r. zdecydował się na emigrację i wyjechał do Stanów Zjednoczonych. 8 sierpnia na statku „Ellen” dotarł do punktu imigracyjnego w Castle Garden na dolnym Manhattanie. W dokumentacji rejestracyjnej zadeklarował zawód „ekspedient”, co każe sądzić, że żyjąc w Fordonie był pracownikiem handlu. Z Nowego Jorku udał się w podróż przez wschodnie i południowe stany do Nowego Orleanu, a stamtąd – przez Hawanę i Panamę – do San Francisco.

Księga Mormona
Będąc w Kalifornii, usłyszał o mormońskiej osadzie w Carson Valley na terenie sąsiedniej Nevady, dokąd też pojechał. Przystąpił do miejscowej społeczności i wraz z nią udał się z kolei do Salt Lake Valley. Zimą 1856/1857 r. rozpoczął naukę w prywatnej szkole Isaaca Bowmana w Salt Lake City. W tym samym czasie poznał Alexandra Neibaura, przez którego porzucił judaizm, zostając wyznawcą Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich. Całkowicie poświęcił się zgłębianiu tajników nowej religii, gorliwie studiując Biblię oraz Księgę Mormona, zaś w końcu – 27. marca 1858 r. - został ochrzczony w obrządku mormońskim. Wkrótce też, w lutym 1858 r., poślubił córkę Neibaura – Alice, z którą miał później aż trzynaścioro dzieci. W 1861 r. Morris Rosenbaum wraz z rodziną przenieśli się do Brigham City. Około 1869 r. otworzył pensjonat, w którym zamieszkiwali robotnicy, pracujący przy budowie Centralnej Kolei Utah. Prowadził także dobrze prosperujący sklep.

Jak zostać poligamistą
W 1868 roku pozycja Rosenbauma w lokalnej społeczności niepomiernie wzrosła dzięki małżeństwu z Abigail Snow, córką późniejszego prezydenta Kościoła mormońskiego, Lorenzo Snowa (w latach 1898-1901). Z nią doczekali się przynajmniej siódemki dzieci. Należy tu przypomnieć, iż w owych czasach w stanie Utah poligamia nie była zakazana. Stało się to dopiero w 1890 r. w związku z akcesem tego obszaru do USA (został on przyłączony do Stanów w 1896 roku).

Misja do Niemiec
Wiosną 1880 roku, Morris Rosenbaum z ramienia swej wspólnoty wyznaniowej otrzymał odpowiedzialne zadanie: miał udać się do Niemiec i prowadzić tam działalność misyjną. 10. lipca 1880 r. przybył do Berlina, a następnie mianowano go przewodniczącym mormońskiej misji północnoniemieckiej. Będąc w stolicy Niemiec, zajmował się działalnością kaznodziejską, za co w sierpniu tego roku został aresztowany na kilka dni oraz wydalony z terytorium Prus. Wskutek takiego obrotu spraw, 21. sierpnia 1880 r. wyjechał, kontynuując działalność misyjną na innych obszarach Rzeszy. Bywał kolejno w Bawarii, Badenii, a także Wirtembergii. Po mniej więcej roku wrócił do USA.

Zmarł w Mink Creek ósmego sierpnia 1885 r. Pochowano go na cmentarzu w Brigham City.

Do poczytania
Literatura: E. R. Snow, Biography and Family Record of Lorenzo Snow, One of the Twelve Apostles of the Church of Jesus Christ of Latter-Day Saints, Salt Lake City 1884, s. 359-361, 491; A. A. Ramseyer, The Descendants of Lorenzo Snow, „The Utah Genealogical and Historical Magazine” 2 (1911), s. 152; F. E. Woods, „A Mormon and Still a Jew”. The Life of Alexander Neibaur, „Mormon Historical Studies” 7 (2006), nr 1-2, s. 28; Deaths, „Desert News”, 19.08.1885, s. 16; Years of Suffering Ends, „Box Elder News”, 19.03.1914, strona pierwsza; a ponadto także: mdrosenbaum.blogspot.com oraz project Castle Garden.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!