Dla kogo są wcześniejsze emerytury?

Nasz telefoniczny dyżur poświęcony wcześniejszym emeryturom zdominowali mężczyźni. A stało się to za przyczyną wyroku Trybunału Konstytucyjnego, zgodnie z którym kobiety i mężczyźni powinni mieć równe prawa emerytalne.

<!** Image 2 align=right alt="Image 69109" sub="Joanna Banasik, kierowniczka Wydziału Emerytur i Rent w Inspektoracie ZUS w Tucholi, odpowiedziała na kilkadziesiąt pytań naszych Czytelników / Fot. Tadeusz Pawłowski">Rolę eksperta podczas dyżuru pełniła JOANNA BANASIK, kierowniczka Wydziału Emerytur i Rent w Inspektoracie ZUS w Tucholi.

Odwołaj się do sądu

Jak to jest z przechodzeniem przez mężczyzn, 60-latków, na wcześniejszą emeryturę. Niby jest orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, a z informacji prasowych wynika, że ludzie są przez ZUS odprawiani z kwitkiem - to pytanie w bardzo różnych wariantach przewijało się podczas dyżuru eksperta, także w pytaniach przesyłanych pocztą elektroniczną.

Wyrok TK orzekający o niezgodności z konstytucją art. 29 ustawy o emeryturach i rentach zapadł w październiku br. Zgodnie z jego treścią, mężczyźni, którzy osiągnęli 60 lat oraz udokumentowali co najmniej 35-letni okres składkowy i nieskładkowy, powinni mieć (podobnie jak kobiety) możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę. Brak jednak w ustawie o emeryturach i rentach przepisu, który dawałby mężczyznom takie uprawnienia. Trybunał Konstytucyjny dał ustawodawcy rok na zmianę przepisów. Po upływie 12 miesięcy od ogłoszenia wyroku 30.10.2007 r. w Dzienniku Ustaw Nr 200 przepis w obecnym stanie traci moc obowiązującą. Dzisiaj wnioski składane do ZUS załatwiane są odmownie. Zwróciliśmy się jednak o wykładnię do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Jeśli zdecyduje ono, że należy brać pod uwagę ducha prawa, emerytury będą przyznawane. Czekamy na stanowisko ministerstwa. Obecnie w przypadku odmownej decyzji można swoich praw dochodzić przed sądem.

Szkodliwa praca

Przepracowałem 39 lat, w tym 28 i 8 miesięcy w szczególnych warunkach, od 4 lat jestem na rencie z tytułu częściowej niezdolności do pracy. 21.07. 2009 r. skończę 60 lat, czy wtedy będę mógł przejść na wcześniejszą emeryturę?

<!** reklama>Osoby urodzone po 1.01.1949 r. muszą spełnić warunki do wcześniejszej emerytury (dotyczące wieku i stażu pracy) do końca 2008 r. Pan ich nie spełni, ale może Pan skorzystać z możliwości przejścia na emeryturę w wieku 60 lat na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach, z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Niezbędnymi jednak warunkami są: 1.01.1999 r., tj. w dniu wejścia w życie ustawy, musi Pan mieć już 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, 15-letni okres pracy w warunkach szczególnych (wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy), poświadczonej w świadectwie pracy, ponadto nie przystąpił pan do Otwartego Funduszu Emerytalnego.

Mam 53 lata, pracuję od 1974 r., 1.01.1999 r. miałam 15 lat pracy w warunkach szkodliwych. Czy za 2 lata będę mogła przejść na wcześniejszą emeryturę?

W świetle obowiązujących przepisów będzie to możliwe, jeśli 1.01.1999 r. udowodniła Pani również 20-letni okres składkowy i nieskładkowy oraz nie przystąpiła pani do OFE.

Czy można przejść na wcześniejszą emeryturę ze świadczenia przedemerytalnego na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach?

Ustawodawca nie dyskryminuje takich osób. Jeśli spełniły wymogi określone w art. 184, dotyczące udowodnienia wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach i wymaganego okresu zatrudnienia w dniu 1.01.1999 r. oraz nie przystąpiły do OFE, mogą skorzystać z prawa do wcześniejszej emerytury.Uwaga generalna! Jeśli przystąpiliśmy do OFE i chcemy nabyć prawo do wcześniejszej emerytury, do wniosku o jej przyznanie dołączyć należy wniosek o wykreślenie z rejestru członków OFE oraz przekazanie środków zgromadzonych w funduszu na dochody budżetu państwa.

Renta i co dalej?

Mam 55 lat, pracowałam 29 lat i 3 miesiące. Teraz jestem na rencie, orzeczono częściową niezdolność do pracy. Czy okres pobierania renty zostanie uwzględniony do brakujących mi lat pracy?

Okres pobierania renty, do której prawo ustało, może być zaliczony do okresu brakującego do uzyskania uprawnień emerytalnych, ale tylko dla kobiet, które przechodzą na emeryturę w wieku 60 lat. Jeśli czynią to wcześniej, jako 55-latki, muszą udowodnić 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych, ewentualnie uzupełnionych okresem pracy w gospodarstwie rolnym. Okres pobierania renty nie liczy się do stażu pracy w przypadku ubiegania się o wcześniejsze świadczenia. W Pani przypadku niezbędne jest dopracowanie brakujących 7 miesięcy, najlepiej na podstawie umowy o pracę, bowiem ostatnim okresem ubezpieczenia musi być ubezpieczenie pracownicze.

W styczniu 2008 r. skończę 55 lat, stażu pracy mam 29,5 roku. Straciłam pracę na skutek zwolnień grupowych w 2003 r. Przeszłam na „kuroniówkę”, którą pobierałam przez rok. Czy okres jej pobierania zalicza się do wysługi lat? Czy będę mogła przejść na emeryturę, mimo że od 4 lat nie pracuję?

Okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych zalicza się do stażu pracy jako okres składkowy. Na emeryturę może Pani przejść pod warunkiem, że w ciągu ostatnich 24 miesięcy podlegania ubezpieczeniu przed pobraniem zasiłku dla bezrobotnych była Pani zatrudniona na podstawie umowy o pracę co najmniej 6 miesięcy oraz nie przystąpiła Pani do OFE.

Mam 57 lat, 42 lata pracy , nie pracowałem w warunkach szkodliwych. Jaką mam szansę przejścia na wcześniejszą emeryturę?

Niestety, w obecnym stanie prawnym nie spełnia Pan żadnych z warunków nabycia prawa do wcześniejszej emerytury. Mężczyźni urodzeni po 1.01.1949 r. mają prawo do wcześniejszej emerytury po ukończeniu 60 lat o ile: zostali uznani za całkowicie niezdolnych do pracy bądź pracowali w warunkach szkodliwych. Jednak warunki te trzeba spełnić do 31.12.2008 r. Pan do tego czasu nie ukończy 60 lat.

W tym roku skończyłam 55 lat, mam 35 lat stażu pracy, pracuję w zakładzie państwowym na podstawie umowy o pracę Czy muszę składać wymówienie? Chciałabym jeszcze 3 lata popracować.

Spełniła Pani już warunki do emerytury, zatem wniosek o emeryturę można złożyć i zawiesić wypłatę świadczenia albo wystąpić do ZUS z wnioskiem o emeryturę dopiero po zakończeniu pracy zawodowej. Rozwiązanie stosunku pracy nie jest bowiem warunkiem niezbędnym do nabycia prawa do emerytury i może nastąpić po 31.12.2008 r. Aby jednak emerytura była obliczona według obecnych zasad, wniosek o jej przyznanie winna Pani złożyć przed ukończeniem 60. roku życia.

Mam 50 lat, 31 lat pracy, w tym 7 przy komputerze, nie mam wieku uprawniającego do przejścia na emeryturę. Czy mogę liczyć na „pomostówkę” po 2009 r.?

Na ten przywilej mogą liczyć tylko osoby urodzone po 31.12.1948 r., pracujące w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Warunki i tryb ustanawiania tych emerytur określi odrębna ustawa.